مقالات تخصصی
6 نکته مهم در استفاده از SSDها
درایوهای سالید استیت متفاوت از انواع مکانیکی یا مغناطیسی هستند که در سطح گسترده مورد استفاده قرار میگیرند. اما آیا میدانستید که بسیاری از اموری که با به وسیله هارد درایوهای مکانیکی انجام میدهید نباید با SSDها یا همان درایوهای سالید استیت انجام دهید.
سیستمعامل شما درایوهای SSD را درست مانند انواع مکانیکی نمایش میدهد اما عملکرد این دو ابزار تفاوت قابل ملاحظهای با یکدیگر دارد که در این جا شما را با آنها آشنا خواهیم کرد.
عدم یکپارچهسازی
شما نباید درایوهای SSD خود را یکپارچه نمایید. سکتور یا بخشهای ذخیرهسازی روی یک درایو SSD به دفعات محدودی قابل نوشتن هستند (اغلب کمتر از تعداد دفعاتی که میتوان روی درایوهای ارزان قیمت دادهها را رایت کرد) و عمل یکپارچهسازی هم مستلزم رایت داده به دفعات بیشتری است و این کار میتواند به SSD شما آسیب برساند.
علاوه بر این هیچگونه افزایش سرعتی در نتیجه عمل یکپارچهسازی برای شما حاصل نخواهد شد. در یک هارد درایو مکانیکی این عمل از آن جهت میتواند سودمند واقع شود که هد درایو باید برای خواندن دادهها روی صفحه مغناطیسی حرکت کند. اگر دادههای یک فایل روی سطح درایو پراکنده شده باشند، هد آن باید به اطراف حرکت نموده تا کلیه قسمتهای فایل را بخواند و این کار نسبت به زمانی که فایل در یک قسمت قرار دارد به زمان بیشتری نیاز خواهد داشت.
در یک درایو SSD هیچگونه حرکت مکانیکی صورت نمیگیرد و درایو میتواند دادهها را از هر سکتوری بخواند. به بیان دیگر درایوهای سالید استیت یا همان SSD به گونهای طراحی شدهاند که دادهها را به صورت یکنواخت روی سطح درایو پراکنده میکنند و به این ترتیب فرسودگی آن نیز به صورت یکنواخت صورت میگیرد.
پاک نکنید!
تصور کنید که سیستم عامل شما از فرمان TRIM پشتیبانی میکند (مثلا ویندوز +7 یا هر یک از نسخههای لینوکس) در این صورت هیچگاه لازم نخواهد بود که دادههای خود را اور رایت کرده یا سکتورهای آزادتان را پاکسازی نمایید. این مسأله زمانی که هارد شما از نوع مکانیکی باشد اهمیت بیشتری پیدا میکند چراکه فایلهایی که از روی درایوهای مکانیکی حذف میشوند بلافاصله پاک نخواهند شد. در واقع سکتورهای این درایوها به عنوان پاک شده (Deleted) برچسبگذاری میشود اما تا زمانی که اور رایت نشدهاند با استفاده از ابزارهای بازیابی اطلاعات مانند Recuva میتوان دادههای آنها را بازیابی نمود.
برای پیشگری از بروز این محصول زمانی که PC یا هارد خود را تعویض میکنید میتوانید از ابزارهایی مانند DBAN یا Drive Wiper در CCleaner استفاده نمایید تا فضای آزاد را را اور رایت نمایید و اطمینان پیدا کنید که داده ارزشمند دیگری در آن وجود ندارد.
در سیستم عاملهایی که از فرمان TRIM پشتیبانی میکنند فایلها به سرعت دیلیت میشوند. زمانی که فایل را دیلیت میکنید سیستم عامل به درایو SSD شما پیغام میدهد که آن فایل با استفاده از فرمان TRIM دیلیت شده و سکتورهای آن نیز بلافاصله پاک خواهند شد. به این ترتیب داددههای شما به سرعت پاک شده و دیگر قابل بازیابی نخواهند بود.
برخی از SSdهای قدیمی از فرمان TRIM پشتیبانی نمیکنند. با این حال این فناوری کمی بعد از عرضه درایوهای سالید استیت به آنها افزوده شد. پس اگر محصول مورد استفاده شما زیاد قدیمی نباشد از این فرمان پشتیبانی خواهد کرد.
از ویندوز XP یا ویستا استفاده نکنید
اگر کامپیوتر شما مجهز به SSD است احتمالا از سیستم عامل مدرنی بهره میبرد. این مسأله به طور مشخص بدان معناست که نباید از ویندزو XP یا ویستا استفاده نماید. هر دوی این سیستم عاملها از فرمان TRIM پشتیبانی نمیکنند. زمانی که فایلی را از روی هارد درایو خود پاک میکنید، سیستم عامل نمیتواند فرمان TRIM را برای درایو ارسال کند و بنابراین دادههای مربوط به فایل در سکتورهای روی درایو باقی خواهند ماند.
این بدان معناست که امکان بازیابی دادههای شخصی شما وجود خواهد داشت و این کار عملکرد سیستم را کند خواهد کرد. زمانی که سیستم عامل شما سعی میکتد که یک فایل جدید را در آن فضای آزاد رایت کند، نخست لازم است که آن سکتورها پاک شده و سپس دادههای جدید روی آن رایت شوند. این کار عملیات رایت داده را را طولانی تر کرده و عملکرد درایو را در حین این کار کند میکند.
به همین دلیل است که نباید فرمان TRIM را روی ویندوز 7 یا دیگر سیستم عاملهای مدرن غیر فعال کنید. این قابلیت به طور پیشفرض فعال است و نیازی به تغییر آن وجود ندارد.
از کل ظرفیت SSD استفاده نکنید
شما باید مقداری از فضای درایو SSD خود را آزاد نگه دارید چراکه در غیر این صورت عملکرد آن در حین رایت داده افت سرعت بالایی پیدا خواهد کرد. شاید به نظرتان عجیب بیاید اما این مسأله دلیلی کاملا ساده دارد.
زمانی که یک SSD فضای آزاد اندکی داشته باشد بدان معناست که آن درایو بلوکهای پر شده فراوانی دارد. زمانی که تصمیم میگیرید فایل جدیدی را رایت کنید درایو شما باید بلوکهای نیمه پر را برای کش خود بخواند و آن بلوکها را با دادههای جدید مطابقت داده و سپس مجددا آن را برای هارد درایوها بخواند. این فرایند باید در مورد هر یک از از بلوکهایی که فایل باید روی آنها رایت شود تکرار شود.
به بیان دیگر عملیات رایت روی بلوکهای خالی به سرعت انجام میشود اما این فرایند روی بلوکهای نیمه پر نخست مستلزم خواندن آن بلوک، اصلاح آن و سپس رایت مجدد اطلاعات است.
از رایت مستمر داده روی SSDها بپرهیزید
برای افزایش عمر SSD بهتر آن است که تا آنجا که امکان دارد از رایت داده روی آنها بپرهیزید. برای مثال میتوانید با تغییر تنظیمات برنامه، کاری کنید که فایلهای موقت و لاگ یا گزارشات خود را در جای دیگری (مثلا یک هارد مکانیکی) رایت کنند. در کل میتوان اینگونه گفت که از اجرای برنامههایی که باید به طور موقت فایلهایی را روی درایو رایت کنند بپرهیزید. اگر از چنین اپلیکیشنهایی استفاده میکنید شاید بهتر آن باشد که آنها را به یک هارد مکانیکی ارجاع دهید تا دیگر نگرانی از بابت فرسوده شدن هارد نداشته باشید.
از ذخیرهسازی فایلهای بزرگ که به ندرت مورد نیاز هستند بپرهیزید
این نکته تقریبا واضح و مبرهن است. درایوهای سالید استیت هم کوچکترند و هم هر گیگابایت ظرفیتشان نسبت به هاردهای مکانیکی گرانتر تمام میشوند. با این حال، مصرف پایین انرژی، نویز کمتر و بالا بودن سرعت این درایوها این مسأله را تا حدود زیادی جبران کرده است.
فایلهای ایدهآل برای ذخیرهسازی روی درایوهای SSD شامل فایلهای مربوط به سیستم عامل، برنامهها، بازیها و دیگر فایلهایی میشود که باید به سرعت و به تناوب بالا مورد دسترسی قرار گیرند. از این روی توصیه نمیشود که فایلهای رسانهای خود را روی این درایوها ذخیره نمایید چراکه برای پخش این فایلها سرعت فاکتور مهمی محسوب نمیشود. اگر SSD شما فضای ذخیرهسازی کافی را در اختیار ندارد بهتر آن است که مجموعه رسانهای خود را روی درایوهای مکانیکی ذخیره نمایید. اگر از لپتاپ استفاده میکنید بهتر است که یک هارد اکسترنال برای ذخیرهسازی آنها تهیه نمایید.