چرا سرعت فلشم پایینه؟

کندی سرعت فلش می‌تواند تجربه استفاده از آن را تحت تأثیر قرار دهد و انتقال فایل‌ها را به فرایندی زمان‌بر تبدیل کند تا جایی که به علت انواع خرابی فلش مموری تصمیم بگیرید فلشی نو خریداری کنید. این مسئله اغلب در شرایط مختلفی مشاهده می‌شود و ممکن است عملکرد کلی فلش را کاهش دهد. برای افزایش سرعت فلش مموری، همچنین بررسی و مدیریت صحیح فلش ضروری است تا کارایی آن بهبود یابد و فرایند انتقال داده‌ها سریع‌تر انجام شود. در ادامه با دلایل این امر بیشتر آشنا می‌شوید:

نقش فایل ‌سیستم‌ها در عملکرد فلش‌ مموری

یکی از عوامل مؤثر در پاسخ به سؤال چرا سرعت فلشم پایینه، فایل‌ سیستم استفاده‌شده در فلش‌ مموری است. فایل‌ سیستم‌ها تعیین می‌کنند داده‌ها چگونه ذخیره، سازماندهی و بازیابی شوند. انتخاب یک فایل‌ سیستم نامناسب می‌تواند سبب کاهش سرعت و کارایی فلش شود. درک تأثیر انواع فایل‌ سیستم‌ها بر عملکرد فلش‌ مموری می‌تواند به بهینه‌سازی سرعت و بهره‌وری آن کمک کند.

فایل ‌سیستم‌ها (File Systems) نقش حیاتی در نحوه ذخیره‌ سازی و مدیریت داده‌ها روی فلش‌ مموری ایفا می‌کنند. انتخاب فایل‌ سیستم مناسب می‌تواند تأثیر مستقیمی بر سرعت و کارایی فلش‌ مموری داشته باشد. در این بخش، به بررسی انواع فایل‌ سیستم‌ها و تأثیر آنها بر عملکرد فلش‌ مموری می‌پردازیم.

انواع فایل ‌سیستم‌ها در فلش‌ مموری‌ها

• FAT32: یکی از قدیمی‌ترین و پراستفاده‌ترین فایل ‌سیستم‌ها که با بیشتر دستگاه‌ها و سیستم ‌عامل‌ها سازگار است. محدودیت اصلی FAT32، عدم پشتیبانی از فایل‌هایی با اندازه بیش از 4 گیگابایت است که می‌تواند در انتقال فایل‌های بزرگ مشکل ایجاد کند.
• exFAT: نسخه به‌‌روزشده FAT32 که محدودیت اندازه فایل‌ها را برطرف کرده و برای استفاده در فلش‌ مموری‌ها و دستگاه‌های قابل‌حمل طراحی شده است. exFAT عملکرد بهتری در مدیریت فایل‌های بزرگ ارائه می‌دهد.
• NTFS: فایل‌سیستمی پیشرفته‌تر که معمولاً در هارد دیسک‌ها و فلش‌هایی که با سیستم‌عامل ویندوز استفاده می‌شوند، کاربرد دارد. NTFS از ویژگی‌هایی مانند رمزگذاری، مجوزهای فایل و فایل‌های فشرده‌ شده پشتیبانی می‌کند، اما ممکن است در برخی دستگاه‌های غیر ویندوزی پشتیبانی نشود.
• APFS: فایل‌سیستمی اختصاصی برای دستگاه‌های اپل، مناسب برای انتقال سریع‌تر داده‌ها و استفاده بهینه از حافظه. این فایل‌سیستم کمتر در فلش‌ مموری‌های عمومی استفاده می‌شود، اما برای کاربران مک ایده‌آل است.

تأثیر فایل‌ سیستم بر سرعت و کارایی

فایل ‌سیستم‌ها به‌طور مستقیم بر سرعت و عملکرد فلش‌ مموری تأثیر می‌گذارند. اگر از خود می‌پرسید چرا سرعت فلشم پایینه ممکن است نوع فایل ‌سیستم استفاده شده دلیل این مشکل باشد؛ برای مثال، فایل ‌سیستم‌هایی مانند exFAT و NTFS در مدیریت فایل‌های بزرگ کارایی بیشتری دارند و سرعت انتقال بالاتری ارائه می‌دهند. در مقابل، FAT32 برای فایل‌های کوچک‌تر مناسب‌تر است، اما هنگام انتقال فایل‌های حجیم می‌تواند باعث کاهش سرعت شود. انتخاب فایل ‌سیستم مناسب بر اساس نوع استفاده می‌تواند این مشکل را برطرف کند.

انتخاب فایل‌سیستم مناسب برای فلش‌ مموری‌ها

• اگر فلش‌ مموری شما قرار است بین دستگاه‌های مختلف (مانند تلویزیون، کنسول بازی و رایانه) استفاده شود، FAT32 یا exFAT گزینه‌های مناسبی هستند.
• برای کاربردهایی که نیاز به انتقال فایل‌های حجیم دارید، exFAT بهتر از FAT32 عمل می‌کند.
• اگر فقط از سیستم‌عامل ویندوز استفاده می‌کنید و امنیت بیشتری نیاز دارید، NTFS انتخاب بهتری خواهد بود.

نحوه تغییر فایل ‌سیستم فلش‌ مموری

برای تغییر فایل‌ سیستم فلش‌ مموری می‌توانید از ابزارهای داخلی سیستم ‌عامل یا نرم‌افزارهای جانبی استفاده کنید؛ برای مثال:

در ویندوز:

• روی فلش‌ مموری کلیک راست کنید و گزینه Format را انتخاب کنید.
• فایل ‌سیستم موردنظر (FAT32،exFAT یا NTFS) را انتخاب کرده و فرمت کنید.

در مک:

• ابزار Disk Utility را باز کنید.
• فلش‌ مموری را انتخاب و فایل ‌سیستم موردنظر را تعیین کنید.

نکات مهم هنگام انتخاب فایل‌ سیستم

• سازگاری با دستگاه‌ها: قبل از فرمت کردن، بررسی کنید فایل‌ سیستم انتخابی با دستگاه‌های شما سازگار باشد.
• کاربرد موردنظر: برای کاربردهایی مثل انتقال فیلم، exFAT عملکرد بهتری ارائه می‌دهد، در حالی که برای فایل‌های کوچک‌تر FAT32 مناسب‌تر است.
• بکاپ گرفتن از داده‌ها: تغییر فایل‌ سیستم باعث حذف تمامی اطلاعات موجود روی فلش‌ مموری خواهد شد، بنابراین حتماً قبل از فرمت کردن، از اطلاعات خود بکاپ تهیه کنید.

بررسی دلایل اصلی کاهش سرعت فلش مموری

برای افزایش سرعت فلش مموری باید ابتدا موارد زیر را مورد بررسی قرار داد:

۱. پر بودن ظرفیت حافظه

وقتی ظرفیت فلش مموری به بیش از ۸۰٪ می‌رسد، عملکرد کنترلر حافظه افت می‌کند. علتش این است که سیستم مجبور می‌شود برای نوشتن داده‌ها، بلوک‌های بیشتری را جابه‌جا کند.

راه‌حل برای :  برای افزایش سرعت فلش مموری، همیشه حداقل ۱۰ تا ۲۰ درصد فضای خالی در فلش نگه‌دار. این فضا برای عملیات موقت و بهینه ‌سازی عملکرد حیاتی است.

۲. فرمت اشتباه فایل سیستم

نوع فایل سیستم (FAT32، exFAT، NTFS) تأثیر زیادی روی افزایش سرعت فلش مموری دارد.

• FAT32 مناسب فلش‌های کوچک و انتقال فایل‌های کمتر از ۴ گیگ است.
• exFAT برای فلش‌های بزرگ‌تر از ۳۲ گیگ و فایل‌های حجیم بهترین گزینه است.
• NTFS برای انتقال فایل‌های زیاد و سنگین روی ویندوز عملکرد بهتری دارد. اگر فلش شما به ‌صورت FAT32 فرمت شده باشد ولی فایل‌های حجیمی منتقل کنید، سرعت به ‌شدت پایین می‌آید.

۳. سلامت سخت ‌افزاری فلش

گاهی کندی فلش، نشانه‌ی خرابی تراشه یا کنترلر داخلی است. افت کیفیت در حافظه‌های NAND یا نوسانات برق در پورت USB ممکن است باعث شود فلش یا حتی کارت حافظه به ‌درستی کار نکند. در این موارد، بهتر است فلش را روی چند سیستم مختلف تست کنی یا از ابزارهایی مثل CrystalDiskMark  برای اندازه‌گیری سرعت واقعی آن استفاده کنی.

تأثیر پورت USB (2.0، 3.0، 3.2) بر افزایش سرعت فلش USB

درگاه‌های USB در گذر زمان پیشرفت زیادی کرده‌اند:

• USB 2.0: حداکثر سرعت ۴۸۰ مگابیت در ثانیه
• USB 3.0: تا ۵ گیگابیت در ثانیه
• USB 3.2: حتی تا ۲۰ گیگابیت در ثانیه

اما نکته مهم این است که فلش مموری و دستگاه میزبان هر دو باید از نسخه‌ی مشابه پشتیبانی کنند. اگر فلش USB 3.2 را در پورت 2.0 وصل کنید، سرعت محدود به نسخه‌ی پایین‌تر می‌شود. بنابراین برای افزایش سرعت فلش مموری در کپی، همیشه از کابل‌ها و پورت‌های باکیفیت و مطابق با نسخه فلش استفاده کنید.

بخاطر داشته باشید اگر از هاب USB برای اتصال چند وسیله مثل ماوس، کیبورد و فلش مموری استفاده می‌کنید، ممکن است سرعت فلش کاهش یابد. علتش این است که انرژی و پهنای باند پورت بین چند وسیله تقسیم می‌شود.

راهکارهای نرم ‌افزاری برای افزایش سرعت کپی فلش

کندی در زمان کپی یا انتقال فایل‌ها به فلش مموری همیشه به دلیل سخت ‌افزار نیست. در بسیاری از مواقع، تنظیمات نرم ‌افزاری نادرست یا وجود محدودیت‌های سیستمی عامل اصلی این مشکل هستند. خوشبختانه با چند تغییر ساده در ویندوز و استفاده از ابزارهای مناسب، می‌توان تا چند برابر موجب افزایش سرعت انتقال فایل به فلش مموری شد. در ادامه بهترین و مؤثرترین روش‌ها برای افزایش سرعت فلش مموری را بررسی می‌کنیم:

۱. استفاده از نرم ‌افزارهای مدیریت انتقال فایل (Copy Manager)

برنامه‌های مدیریت انتقال فایل مثل TeraCopy، FastCopy  و UltraCopier به‌ صورت هوشمند داده‌ها را منتقل می‌کنند. برخلاف سیستم پیش‌فرض ویندوز، این نرم ‌افزارها از روش‌هایی استفاده می‌کنند که باعث کاهش تأخیر در نوشتن داده‌ها روی حافظه NAND فلش می‌شود.

مزایای استفاده از TeraCopy یا FastCopy:

• مدیریت صف انتقال (Queue Management) برای جلوگیری از تداخل فایل‌ها
• خطایابی خودکار در هنگام انتقال فایل‌های خراب
• بهینه‌ سازی نوشتن فایل‌های کوچک و جلوگیری از Fragmentation
• امکان مکث، ادامه یا بررسی سرعت لحظه‌ای انتقال

این ابزارها معمولاً تا ۳۰٪ افزایش سرعت کپی فلش مموری را در تست‌های واقعی نشان داده‌اند.

نکته: هنگام استفاده از این برنامه‌ها، مطمئن شوید آنتی‌ویروس یا سایر برنامه‌های مانیتورینگ در حال اسکن هم‌زمان فایل‌ها نباشند.

۲. فعال کردن حالت Performance در Device Policies

ویندوز به ‌طور پیش‌فرض برای دستگاه‌های USB، حالتQuick Removal  را فعال می‌کند تا کاربر بتواند بدون استفاده از گزینه‌ی “Safely Remove” فلش را جدا کند. اما این حالت باعث می‌شود سیستم، داده‌ها را با احتیاط و سرعت کمتر بنویسد تا خطر از دست رفتن اطلاعات کاهش یابد.

برای افزایش سرعت فلش USB می‌توان حالت عملکرد بالا را فعال کرد:

مراحل:

1. روی گزینه This PC راست‌کلیک کن و وارد Manage → Device Manager شوید.
2. در بخش Disk drives فلش مموری خود را انتخاب کنید.
3. روی آن راست‌کلیک و گزینه Properties → Policies را باز کنید.
4. حالت Better Performance را انتخاب کن و تغییر را تأیید کنید.

بعد از این کار، فلش با سرعت بیشتری داده‌ها را می‌نویسد، البته باید همیشه قبل از جدا کردن آن از گزینه‌ی Safely Remove Hardware  استفاده کنید تا داده‌ای از بین نرود.

۳. بهینه‌ سازی کش حافظه (Write Caching)

ویندوز برای تسریع عملیات نوشتن، از قابلیتی به نام Write Caching  استفاده می‌کند. اگر این قابلیت غیرفعال باشد، داده‌ها مستقیماً روی فلش نوشته می‌شوند که باعث کندی در انتقال فایل‌های حجیم می‌شود. فعال کردن کش باعث می‌شود اطلاعات ابتدا در رم ذخیره شوند و سپس در پس‌زمینه به فلش منتقل شوند.

برای فعال‌ سازی این ویژگی:

1. در Device Manager، روی فلش خود راست‌کلیک و گزینه Properties → Policies را باز کنید.
2. گزینه Enable write caching on the device را فعال کنید.

با این کار، مخصوصاً هنگام انتقال ویدئوها یا فایل‌های سنگین، شاهد افزایش چشمگیر سرعت کپی فلش خواهید بود.

۴. غیرفعال کردن اسکن خودکار آنتی‌ویروس‌ها

برخی آنتی‌ویروس‌ها به محض اتصال فلش، تمام فایل‌ها را بررسی می‌کنند تا از وجود بدافزار جلوگیری شود. این اسکن هم‌زمان گاهی باعث می‌شود سرعت انتقال تا نصف کاهش پیدا کند. اگر از فلش مطمئن هستید و از منابع معتبر استفاده می‌کنی، می‌توانی هنگام انتقال فایل‌های حجیم، موقتاً اسکن خودکار را غیرفعال کنید.

نکته:
به هیچ وجه این کار را برای فلش‌های ناشناخته انجام ندهید؛ زیرا احتمال انتقال بدافزار بسیار زیاد است.

۵. به‌ روز رسانی درایورهای USB و چیپ‌ست سیستم

درایورهای قدیمی USB یا مادربرد می‌توانند عملکرد درگاه را محدود کنند. گاهی ویندوز از یک درایور عمومی استفاده می‌کند که با سخت ‌افزار فلش سازگاری کامل ندارد. با به‌ روز رسانی درایورهای USB Controller  و Chipset Driver می‌توان افزایش سرعت فلش مموری را تجربه کرد. سایت‌های سازنده مادربرد یا لپ‌تاپ معمولاً آخرین نسخه درایورها را منتشر می‌کنند. بهتر است حداقل سالی یک‌بار آنها را به‌ روز رسانی کنید.

۶. استفاده از ابزار Disk Cleanup و Defragmentation برای فلش‌های بزرگ

درایوهای فلش معمولاً نیاز به Defrag ندارند، اما در فلش‌های بزرگ‌تر از ۱۲۸ گیگابایت که برای مدت طولانی مورد استفاده بوده‌اند، اجرای Disk Cleanup  یا حتی Defragmentation  سبک می‌تواند عملکرد را بهبود دهد.
این کار کمک می‌کند تا داده‌ها به ‌صورت پیوسته ذخیره شوند و سیستم بتواند با سرعت بیشتری آنها را بخواند و بنویسد.

۷. جلوگیری از اجرای خودکار برنامه‌ها هنگام اتصال فلش

ویندوز گاهی پس از اتصال فلش، برنامه‌هایی مثل File Explorer یا AutoPlay را به ‌صورت خودکار باز می‌کند که باعث مصرف منابع و کاهش سرعت کپی می‌شود.

برای جلوگیری از این اتفاق:

1. به مسیر Control Panel → AutoPlay بروید.
2. گزینه‌ی مربوط به Removable Drive را روی Take No Action  قرار دهید.

با این کار هنگام اتصال فلش، منابع سیستم به‌ صورت کامل در اختیار عملیات انتقال داده باقی می‌مانند.

۸. تست و عیب‌یابی سرعت واقعی فلش مموری

در نهایت، برای ارزیابی نتیجه تغییرات بالا می‌توان از نرم‌افزارهایی مثل CrystalDiskMark  یا USBDeview  استفاده کرد. این ابزارها به‌ صورت عددی نشان می‌دهند که سرعت خواندن و نوشتن فلش در هر پورت چقدر است و آیا تغییرات واقعاً مؤثر بوده یا خیر. با انجام تست‌های منظم، می‌توانید متوجه شوید که مشکل از فلش مموری است یا از تنظیمات نرم‌افزاری سیستم؛ سپس برای افزایش سرعت فلش مموری اقدامات لازم را انجام دهید.

نقش اصالت فلش مموری در سرعت خواندن و نوشتن آن

فلش‌ مموری‌های تقلبی در بازار، به دلیل قیمت پایین‌تر و ادعاهای اغراق‌آمیز، ممکن است خریداران را جذب کنند. اما این محصولات اغلب از کیفیت پایینی برخوردارند و ظرفیت واقعی یا عملکرد مطلوبی ارائه نمی‌دهند. در ادامه، روش‌هایی برای تشخیص فلش‌ مموری‌های تقلبی ارائه شده است.

بررسی ظاهر فلش ‌مموری

فلش‌ مموری‌های تقلبی معمولاً از مواد اولیه ارزان‌قیمت ساخته می‌شوند. نقص‌های ظاهری مانند:

• بی‌کیفیت بودن بدنه
• چاپ کمرنگ یا ناخوانای برند و لوگو
• طراحی متفاوت از تصاویر رسمی محصول

بسته‌بندی

فلش‌ مموری‌های اورجینال معمولاً بسته‌‌بندی محکم و باکیفیتی دارند که شامل اطلاعات محصول، بارکد معتبر و نشان تأیید اصالت است. بسته‌‌بندی‌های شلخته و بدون اطلاعات کافی می‌تواند نشانه تقلبی بودن محصول باشد.

بررسی ظرفیت واقعی

فلش‌ مموری‌های تقلبی معمولاً ظرفیت واقعی کمتری نسبت به ظرفیت اعلام‌ شده دارند. می‌توانید با ابزارهای نرم‌افزاری مانند H2testw یا ChipGenius، ظرفیت واقعی فلش‌ مموری را تست کنید. برای اطلاعات بیشتر مقاله تست سرعت فلش مموری را بخوانید.

سرعت انتقال داده‌ها

فلش‌های تقلبی اغلب سرعت خواندن و نوشتن داده پایینی دارند. با کپی کردن یک فایل حجیم و اندازه‌گیری سرعت انتقال داده، می‌توان عملکرد آن‌ها را ارزیابی کرد.

بررسی شماره سریال و مدل محصول

برخی برندهای معتبر امکان استعلام شماره سریال محصولات خود را از طریق وب‌سایت خود برند یا نماینده رسمی آن فراهم کرده‌اند. شماره سریال موجود روی بسته ‌بندی یا خود فلش را در سایت وارد کنید و اصالت آن را بررسی کنید.

مقایسه مدل با سایت رسمی

مدل فلش را در سایت رسمی برند جستجو کنید. اگر مدل موردنظر وجود نداشته باشد یا مشخصات آن با اطلاعات رسمی تطابق نداشته باشد، احتمال تقلبی بودن محصول بالاست.

خرید از فروشگاه‌های معتبر

خرید فلش‌ مموری از نمایندگی‌های رسمی یا فروشگاه‌های معتبر یکی از بهترین روش‌ها برای اطمینان از اصالت محصول است.

گارانتی معتبر

محصولات اصل معمولاً همراه با گارانتی معتبر از شرکت‌های رسمی عرضه می‌شوند. نبود گارانتی یا ارائه گارانتی‌های نامعتبر می‌تواند نشانه‌ای از تقلبی بودن فلش باشد.

قیمت غیرمعمول پایین

فلش‌ مموری‌های تقلبی اغلب با قیمت‌هایی بسیار پایین‌تر از میانگین بازار عرضه می‌شوند. اگر قیمت محصولی به‌ طرز مشکوکی پایین باشد، بهتر است از خرید آن خودداری کنید.

تفاوت در اطلاعات شناسایی فلش ‌مموری

هنگامی که فلش‌ مموری را به رایانه متصل می‌کنید، سیستم معمولاً نام برند و مدل دستگاه را نمایش می‌دهد. اگر این اطلاعات با برند ادعاشده تطابق نداشته باشد، احتمال تقلبی بودن وجود دارد.

حجم نمایش‌ داده ‌شده

بررسی کنید که حجم نمایش‌ داده ‌شده در سیستم‌ عامل با ظرفیت اعلام‌ شده روی بسته ‌بندی مطابقت دارد. برخی فلش‌های تقلبی، حجم اعلامی اشتباه یا اغراق‌ آمیز نشان می‌دهند.

تست عملکرد با ابزارهای تخصصی

برنامه‌هایی مانند Crystal Disk Mark یا H2testw می‌توانند سرعت و ظرفیت واقعی فلش را اندازه‌گیری کنند. اگر عملکرد به‌ دست ‌آمده با مشخصات اعلام ‌شده محصول تطابق نداشته باشد، فلش احتمالاً تقلبی است.

استفاده از برندهای معتبر فلش مموری در ایران

در انتخاب فلش مموری، استفاده از برندهای معتبر می‌تواند تاثیر زیادی بر عملکرد و امنیت داده‌ها داشته باشد. برندهایی مانند Silicon power، Kingstar و Apacer از جمله تولیدکنندگان شناخته‌ شده‌ای هستند که در ایران نیز حضور دارند و محصولاتشان از لحاظ کیفیت ساخت، سرعت انتقال داده‌ها و مقاومت در برابر ضربه و شرایط محیطی قابل اطمینان هستند. این برندها با ارائه گارانتی معتبر متین، به کاربران اطمینان می‌دهند که در صورت بروز هرگونه مشکل، می‌توانند از خدمات پس از فروش استفاده کنند. بنابراین، خرید فلش مموری از برندهای معتبر نه ‌تنها از لحاظ عملکرد، بلکه از جنبه امنیتی نیز بسیار مهم است.

با توجه به اینکه بسیاری از فلش مموری‌های ارزان‌ قیمت موجود در بازار ممکن است کیفیت پایین‌تری داشته باشند یا ظرفیت‌های کاذب نمایش دهند، انتخاب برندهای معتبر به کاربران کمک می‌کند تا از اصالت محصول خود اطمینان حاصل کنند. برندهای معتبر نام‌برده علاوه بر موارد گفته شده دارای گارانتی ریکاوری هارد و فلش مموری در دفاتر خدمات پس از فروش متین نیز هستند. همین عامل موجب افزایش اعتبار برند و کاهش استرس و نگرانی کاربران بخاطر از دست رفتن اطلاعات ذخیره‌ شده می‌شود. به همین دلیل، استفاده از برندهای شناخته ‌شده و معتبر در بازار ایران می‌تواند گزینه‌ای مطمئن برای کاربرانی باشد که به دنبال کیفیت و امنیت داده‌های خود هستند.