توصیه هایی برای حفظ اطلاعات و باید ها و نبایدهای ریکاوری

دانش عمومی در هنگام مواجه شدن با چنین رخدادی بسیار کم و یا در مواردی مشکل ساز می‎باشد و سبب تصمیم گیری های نادرست در برخورد با این اتفاق می گردد که در نهایت از دست دادن دائمی داده ها را در پی خواهد داشت.

گاهی برخی افراد قادر به تشخیص میزان فوریت و ضرورت رفع مشکل نیستند. چه می شود اگر هارد همه ی کامپیوتر ها شروع به خراب شدن کنند یا نرم افزار ها از کار بیفتند؟ اجتناب‎ناپذیر است و انکار آن به مراتب بهای سنگین تری از پذیرش مشکلات آن دارد. شرکت حسابداری McGardney&Pullen طی گزارشی اعلام نمود که 43% از کمپانی هایی که در مرکز داده های خود دچار حادثه شده اند هرگز قادر به بازگشایی کمپانی خود نشدند و 29% از آنها به مدت حدود 2 سال تعطیل شدند.این شرکت همچنین تخمین زده است که در سال جاری به ازای هر 500 مرکز داده یکی از آنها با فاجعه ی شدیدی روبرو خواهد شد.

از هر چهار پیشامد، سه مورد آن مجموعه ی سخت افزار، اختلال در عملکرد سیستم و خطای انسانی، به عنوان علل پیشامد شناخته شده است و مورد چهارم یکی از این دلایل بوده است: خرابی نرم افزار ها، ویروس های کامپیوتری و آسیب های فیزیکی مانند آتش سوزی یا خیس شدن سیستم ها.

در این مقاله در نظر داریم چند نکته ساده و ابتدایی هرچند بسیار مهم را به شما ارائه کنیم تا در مواقع حساس بتوانید از آنها استفاده نمایید و ریسک از دست دادن اطلاعات را به کمترین میزان ممکن کاهش دهید. نکته مهمی که همیشه از نظر کاربران پنهان می ماند این است که الزاما از دست رفتن اطلاعات به معنای نابود شدن همیشگی آنها نیست بلکه در اکثر مواقع دسترسی کاربر به اطلاعات دچار مشکل شده است و اگر کاربر اشتباهی در برخورد با این مشکل انجام ندهد، امکان برگشت داده های از دست رفته قابل تصور خواهد بود. هرگز تصور نکنید اگر حافظه شما توسط سیستم شناسایی نشد دیگر قابل ریکاوری نیست. این بررسی ابتدا باید توسط کارشناسان این حرفه انجام شود و در صورتی که امکان ریکاوری باشد انجام خواهد شد.

با توجه به گسترش و پیشرفت ابزارهای بازیابی اطلاعات و همچنین تکنیک های متخصصان این امر که حاصل سالها تجربه می باشد، امروزه دست یابی به اطلاعاتی که به هر نحوی دچار مشکل شده اند در دسترس است اما به شرطی که شما مشکل را پیچیده تر نکنید.

با توجه به تمام موارد بالا، همیشه راه ساده تر و کم هزینه تری هم وجود دارد که امنیت اطلاعات شما را تضمین نماید. پس لطفا با دقت به این موارد توجه فرمایید :

پشتیبان گیری منظم از اطلاعات

اطلاعات هر شخص آنقدر گران بهاست که با هیچ هزینه ای نمی توان آن را خریداری کرد. پس در نگهداری اطلاعات و دستگاه هایی که اطلاعات در آن ذخیره می شود باید دقت زیادی داشته باشید. بنابراین توصیه می شود حتما اطلاعات خود را روی حداقل دو حافظه جدا از هم (برای مثال روی فضای ابری و هارد یا روی هارد اکسترنال و هارد سیستم) نگهداری کنید تا اگر یکی از این حافظه ها دچار مشکلاتی مانند ایراد نرم افزاری، ایراد سخت افزاری، گم شدن یا به سرقت رفتن وسیله ذخیره سازی و … شد دیگر نگران از دست رفتن اطلاعات خودتان نباشید. زیرا یک نسخه پشتیبان از اطلاعات همیشه در نزد شما موجود می باشد. با توجه به پیشرفت نرم افزارهای موفق در این حوزه شما می توانید به راحتی با دانلود و نصب آنها، به طور منظم و خودکار یک نسخه مجزا از اطلاعات خود را در فضای ابری یا یک حافظه مجزا ذخیره نمایید.

ویروس ها و باج گیرها

بدافزارها و ویروس ها یکی از مخرب ترین عوامل از دست رفتن اطلاعات شما می باشند. کرم هایی شبیه به W32.Kelz و W32.MyLife به راحتی می توانند اطلاعات شما را بازنویسی یا حذف نمایند. موضوعی که این مورد را حادتر می کند این است که اگر به درستی با این بد افزارهای مقابله نکنید به راحتی به فایل های شما اضافه می شوند و قابلیت انتقال و اجرا در سیستم های دیگر را دارند و با اجرا نمودن آنها در سیستم های دیگر، آنها هم آلوده شده و اطلاعات آنها هم در معرض خطر می باشد. علاوه بر ویروس ها، امروزه بدافزارهای باجگیر که بر اثر سهل انگاری کاربر در سیستم وی اجرا شده امنیت دسترسی به اطلاعات را در معرض خطا قرار داده اند. این بدافزار ها با درخواست مبلغ جهت دسترسی به اطلاعات، بر مشکلات موجود در این حوزه افزوده اند.

شما باید بر روی سیستم خودتان یک نرم افزار آنتی ویروس قدرتمند نصب کرده و در فواصل زمانی معین نسبت به بروز رسانی آن اقدام نمایید. ویروس ها به راحتی می توانند با آلوده کردن سیستم شما باعث خراب شدن داده ها شوند و یا بصورت مجازی دسترسی به آنها را غیرممکن سازند. اسکن های دوره ای توسط آنتی ویروس کمک زیادی می کند تا از دست رفتن اطلاعات بوسیله ویروس ها و باج گیرها به حداقل برسد.

خطای کاربر
برای اینکه بزرگترین متهم در از دست دادن اطلاعات را بیابید کافی است از جای خود بلند شده و به آینه نگاه بیاندازید. بله، این خود شما هستید که مهم ترین نقش در این مشکل را ایفا می کنید. روزانه کاربران زیادی به صورت اتفاقی اطلاعات خویش را حذف می نمایند. از یک فایل تصویری ساده تا یک فایل بسیار با اهمیت دیتابیس از این گزند در امان نخواهند بود. در برخی موارد این اشتباه تا حدی ساده رخ می دهد که تصور آن هم سخت می باشد. در مواردی مشاهده شده است که کاربر بجای گزینه Save As از گزینه Save استفاده نموده است و باعث حذف اطلاعات گذشته خود شده است. در موارد دیگری مشاهده شده است که کاربر بدون آنکه از اطلاعات خود پشتیبان گرفته باشد اقدام به فرمت درایو می کند. شاید غیر قابل باور بنظر آید، اما مشاهده شده که کاربر اشتباها گزینه Empty سطل بازیافت ویندوز را انتخاب کرده و بعد از آن به دنبال اطلاعات خود در سیستم می گردد.

اگر به هر دلیلی وسیله ذخیره سازی شما مثل فلش یا هارد آسیب دید و یا اطلاعات شما پاک شد به هیچ عنوان کارهایی مثل کپی کردن اطلاعات روی حافظه، فرمت حافظه و هر گونه تغییر نرم افزاری یا سخت افزاری روی حافظه را انجام ندهید و قبل از هر کاری فقط به مراکز معتبر برای بازگردانی اطلاعات خود مراجعه نمایید.

برای انجام بازگردانی اطلاعات هرگز به مراکز غیر معتبر مراجعه نکنید. این مراکز علاوه بر اینکه ممکن است با به کارگیری روش های نادرست به حافظه و اطلاعات آسیب برسانند، ممکن است برای بازگردانی اطلاعات هزینه های زیادی دریافت کنند و یا از اطلاعات شخصی شما سو استفاده کنند.

در شرایطی که مشکوک به آسیب الکتریکی و یا مکانیکی دیسک هستید به هیچ عنوان از نرم افزار های ریکاوری استفاده نکنید به دلیل اینکه ممکن است بازیابی اطلاعات را پیچیده تر نمایید.

اگر داده ها برایتان حیاتی و حائز اهمیت هستند، برای موفقیت و یا زنده نگاه داشتن سازمان خود، اطمینان حاصل نمایید افرادی که مسئولیت آنها را بر عهده دارند ابزار های کافی در اختیار دارند، آموزش صحیح دیده اند و از میزان اهمیت روند حفظ و نگهداری اطلاعات و سیاست های سازمان در این زمینه کاملا مطلع هستند.

خوشبختانه اکثر مشکلات ناشی از خطای کاربر با توجه به ابزار موجود قابل رفع می باشد مگر اینکه کاربر به خطای خود اصرار داشته باشد.

کنترل محیطی

کمپانی ها میتوانند با کنترل سه مورد محیطی، از نظر سخت افزاری ریسک را کاهش دهند. سازمان ها می بایست کامپیوتر ها را در محیطی تمیز، با دمای مناسب و منطقه ای کم ترافیک برای کاهش تصادفات و جلوگیری از خرابی تجهیزات مستقر نماید. در برخی موارد آسیب فیزیکی وارده به هاردیسک یا دستگاه ذخیره سازی علت اصلی از دست دادن اطلاعات می باشد. این مورد می تواند بر اثر خراب شدن هد هاردیسک یا خراشیده شدن پلاتر، ورود آلودگی و غبار به فضای هاردیسک ، نوسان ولتاژ و آسیب دیدن قطعات الکترونیکی و … رخ دهد که در برخی موارد باعث ایجاد بدسکتور می گردد. وجود سکتورهای آسیب دیده در هاردیسک برای صحت اطلاعات بسیار خطرناک می باشد. به همین خاطر توسط فضای هوشمندی که در درون هاردیسک تعبیه شده است (S.M.A.R.T) نشانه گذاری می شوند تا مجددا اطلاعاتی در آنها ذخیره نگردد. اما این فضا هم دارای محدودیت هایی می باشد که با ازدیاد بدسکتورها، مشکلات جدیدی را برای هارد دیسک شما ایجاد می کند.

با استفاده صحیح و رعایت نکات مورد نیاز توسط کاربر، اغلب موارد مربوط به آسیب های فیزیکی دستگاههای حافظه قابل پیشگیری می باشد. کامپیوتر ها باید نسبت به نوسانات قوی برق محافظت شوند. ابزار های مغناطیسی ذخیره سازی امروز نسبت به تخلیه ی بار بسیار آسیب‎پذیر هستند و نیاز به محافظت از استاتیک و بار ساکن دارند. حداقل ماهی یکبار هارد دیسک ها را توسط نرم افزاری که شما را از مشکلات آن آگاه می سازد کنترل نمایید.

صداهای جدیدی که می شنوید، مانند صدای خراشیده شدن و یا ضربه زدن، علائمی هستند که به محض مشاهده ی آنها باید سیستم را خاموش نمایید و یک کارشناس را در جریان قرار دهید. این علائم میتوانند به معنای یک آسیب جدی باشند. در چنین شرایطی روشن نگه داشتن سیستم نمی تواند به تنهایی علت خرابی هارد شود اما احتمال تخریب داده ها را افزایش میدهد. هرگز و تحت هیچ شرایطی از هارد و یا حافظه ای که آسیب فیزیکی دارد و یا پیش تر در محیطی در معرض خطر قرار داشته، استفاده نکنید.

فضای نرم افزاری را به صورت منظم کنترل نمایید. بک آپ ها و پشتیبان ها را کنترل نمایید تا از سلامت اطلاعات اطمینان حاصل نمایید. اگر نرم افزاری که نصب میکنید امکان لغو تغییرات دارد حتما آنرا فعال نمایید تا در صورتی که با نصب نرم افزار آسیبی به دیسک وارد شد امکان بازگشت به حالت پیش از نصب را داشته باشید.

در پایان باید به این نکته اشاره نمود که هیچ روش ریکاوری ضمانت صد در صدی ندارد. ممکن است با توجه به نوع آسیب فیزیکی یا نرم افزاری که به حافظه و یا اطلاعات وارد شده است بخشی یا همه اطلاعات قابل بازگردانی نباشد. همیشه در نظر داشته باشید پرداخت هزار تومان برای پیشگیری، از صرف همین مبلغ برای درمان بهتر است. راهکارهای حفظ اطلاعات معمولا ساده و در دسترس می باشند اما برای بازیابی اطلاعات از دست رفته، غالبا مستلزم صرف زمان و هزینه بسیاری است. بازیابی اطلاعات یک امر تخصصی می باشد که نیاز به ابزارهای پیشرفته، دانش، تکنیک های خاص و تجربه نیاز دارد. تمام این موارد در شرکت داده پرداز رایانه متین موجود می باشد تا اطلاعات شما بدون هیچ کم و کاستی بازگردانی شود.

تهیه شده توسط کارشناسان شرکت داده پرداز رایانه متین:

بهار اصلانی – دفتر خدمات کرج

عباس عباسی – دفتر خدمات بابل

مهدی جهان دیده – دفتر خدمات قم

Memory & Recovery articles