متین – فناوری ارتباط زیرپوستی

 

سال 1998، یک دانشمند انگلیسی به نام کوین وارویک تراشه‌ای دیجیتال را زیر پوست خود قرار داد. او طی 9 روزی که این تراشه را همراه داشت می‌توانست کارهای متعددی نظیر باز کردن درها و روشن کردن لامپ‌های دفتر خود را انجام دهد.

 

این فناوری شگفت‌انگیز مورد استفاده توسط وارویک، چیزی جز یک تراشه RFID نبود، اما شاید آن روزها کسی فکر نمی‌کرد بتوان با این فناوری، دستگاه‌های هوشمند اطراف را هک کرد.

 

هک تلفن همراه با تراشه زیرپوستی

 

ست واهل از جمله افرادی است که تراشه‌ای را زیر پوست دست خود دارد. او که در یک شرکت دانش بنیان به نام «ای.پی.ای وایرلس» مشغول کار است، در واقع یک بیوهکر است.

 

بیوهکر کسی است که به کمک فناوری‌های گوناگون بر برخی محدودیت‌های بدن انسان چیره شده و توانایی‌هایی فراطبیعی به دست می‌آورد.

 

تراشه‌ای که در زیر پوست دست واهل وجود دارد، آینده‌ای نه چندان روشن برای امنیت دستگاه‌های دیجیتالی در آینده را به ما نشان می‌دهد.

 

او چند ماه پیش در کنفرانسی درباره موضوع امنیت دیجیتال، توانست با کمک همین تراشه، گوشی هوشمند دوست خود را هک کند.

 

البته هدف از این کار، خرابکاری و سوءاستفاده نبود بلکه نشان دادن این موضوع بود که تلفن‌های هوشمند فعلی بسیار آسیب‌پذیر هستند.

 

تراشه‌ای کوچک با قابلیت‌های زیاد

 

این تراشه از نوع RFID است و می‌تواند حجم اندکی از اطلاعات را در خود نگه داشته و با دستگاه‌های دیجیتال اطراف خود ارتباط برقرار کند.

 

اما چگونه یک تراشه زیرپوست می‌تواند یک تلفن هوشمند را هک کند؟ تراشه RFID به یک آنتن ویژه NFC مجهز است.

 

واژه NFC مخفف عبارت «ارتباطات میدان نزدیک» است. فناوری NFC امروزه در بسیاری از مدل‌های جدیدتر تلفن هوشمند تولید شده توسط شرکت‌های معتبر وجود دارد.

 

آنتن تراشه موجود در زیرپوست امواجی رادیویی تولید کرده و با دستگاه هوشمند مجاور ارتباط برقرار می‌کند.

 

البته هیچ لزومی ندارد این دستگاه هوشمند فقط یک تلفن هوشمند باشد، هر وسیله مجهز به این فناوری (نظیر تلویزیون) هم می‌تواند باشد.

 

وقتی واهل گوشی دوستش را در دست می‌گیرد، یک سیگنال به آن ارسال می‌شود و کاربر مشاهده می‌کند پیغامی در گوشی او پدیدار شده و از او می‌خواهد لینکی را باز کند.

 

اگر کاربر در این تله بیفتد و پاسخ مثبتی به پیغام بدهد، این لینک یک فایل آلوده را روی گوشی نصب می‌کند و به این ترتیب گوشی به یک رایانه که در جایی دیگر قرار دارد مرتبط می‌شود آن گاه گوشی هک می‌شود و کاربر این رایانه می‌تواند از داده‌های داخل گوشی استفاده کند.

 

البته شاید شما هم جزو کسانی باشید که هر لینکی را باز نمی‌کنید و به پیغامی این چنینی به دیده تردید می‌نگرید، اما این هکرها بر این باورند که می‌توان پیغام مذکور را به شکلی قانع‌کننده‌تر ارائه کرد.

 

برای نمونه آن را در قالب یک پیغام برای آپدیت و حتی پیغام مربوط به یکی از نرم‌افزارهای بازی موجود روی گوشی به مخاطب فرستاد. در این صورت احتمال افتادن مخاطب در دام هکرها به شدت افزایش می‌یابد.

 

روی دیگر سکه

 

شاید تصور کنید فناوری NFC بیش از داشتن مزایا، موجب بروز دردسرهایی برای ما خواهد شد، اما احتمالا برای این قضاوت زود است.

 

بی‌تردید از هر فناوری می‌توان در زمینه مثبت یا منفی استفاده کرد، ولی جنبه مثبت استفاده از NFC آن هم به شکل زیرپوستی به چه شکل خواهد بود؟ شاید شرکت سوئدی «اپیسنتر» را بتوان در این زمینه پیشگام دانست.

 

این شرکت دانش بنیان مستقر در استکهلم که 700 کارمند دارد، چند ماه پیش سوژه رسانه‌های خبری دنیا شد.

 

ماجرا از این قرار بود که این شرکت برنامه‌ای برای قرار دادن یک تراشه NFC در زیر پوست دست کارمندانش را آغاز کرده است.

 

این تراشه که تعدادی اطلاعات در مورد صاحب خود دارد، می‌تواند کاربردهای گوناگونی داشته باشد. برای نمونه دیگر لازم نیست کارمندان برای ورود به اتاق‌های خود، کلیدی همراه داشته باشند؛ کافی است دست خود را نزدیک دستگیره در اتاق ببرند.

 

همچنین دیگر نیازی به بیرون آوردن کارت اعتباری یا پول نقد برای پرداخت هزینه ناهار در غذاخوری شرکت نخواهد بود و این تراشه خودش این کار را انجام می‌دهد.

 

همه این اقدامات سبب می‌شود دیگر نیازی به حمل چند کارت و کلید نباشد و روند فعالیت در محل کار برای کارکنان ساده‌تر شود، اما این اقدام هم می‌تواند دردسرهایی داشته باشد.

 

نگرانی از نقض حریم خصوصی

 

اقدام شرکت سوئدی سبب شد عده‌ای با آن مخالفت کنند. مخالفان استفاده از تراشه زیرپوستی بر این باورند که این فناوری سبب می‌شود حریم خصوصی کارمندان نقض شده و بسیاری از اطلاعاتی که تا پیش از این به نوعی محرمانه می‌مانده در دسترس مدیران قرار بگیرد.

 

برای نمونه این‌که کارمند در ماه چقدر برای ناهار صرف کرده یا اطلاعاتی از این قبیل، دیگر خصوصی نخواهد ماند. به همین دلیل برخی گروه‌ها به‌کارگیری این فناوری را ناقض حریم خصوصی و آزادی فرد در محل کار می‌دانند.

 

به هر حال، تراشه‌های زیرپوستی می‌توانند در آینده نزدیک کاربردهای زیادی داشته باشند و با آشنایی با مشکلات احتمالی ناشی از آنها شاید بتوان از جنبه‌های مثبت آن استفاده بیشتری کرد.

 

یک تهدید امنیتی جدی

 

اجرای آزمایشی هک یک گوشی از طریق تراشه زیرپوستی، تنها یک نمونه از آینده‌ای است که می‌تواند بر اساس استفاده از تراشه‌های مختلف متصل به بدن یا درون آن روی دهد.

 

همچنین پیامدهای این مساله می‌تواند به مراتب فراتر از هک شدن یک تلفن همراه باشد. برای نمونه، سامانه‌های پرداخت با کارت‌های اعتباری، سامانه‌های پرداخت همراه نظیر «اَپِل پی» یا «گوگل والت»، کارت‌های کلید ویژه هتل یا مکان‌های نیازمند امنیت بالا و حتی برخی تجهیزات پزشکی امروزه از سامانه NFC برای ارتباط با هم استفاده می‌کنند.

 

برای این‌که کسی با یکی از این تراشه‌ها بتواند کنترل این تجهیزات را در دست گیرد، کافی است در فاصله‌ای نزدیک از آنها بایستد و آنگاه باید منتظر پیامدهای هول‌انگیزی از فعالیت‌های خرابکارانه باشیم.